ქართულ საზოგადოებაში ხშირად დაისმის შეკითხვები ე.წ. კორონა ვირუსთან დაკავშირებულ იმ გადაწყვეტილებებზე, რომლებიც სხვადასხვა მართლმადიდებელმა ეკლესიებმა მიიღეს. წმინდა გრიგოლ პალამას მართლმადიდებლური ღვთისმეტყველების ცენტრი დაინტერესებულ პირებს სთავაზობს მაქსიმალურად მოკლე მონახაზს, რომლითაც ზემომოყვანილ შეკითხვებზე პასუხის მიღებაა შესაძლებელი.

Read more »

ავტორი: იოანე კაზარიანი

თანამედროვე ლიბერალური სინამდვილე და მსოფლიოში პოსტმოდერნული შეხედულებების გაძლიერება ეკლესიასა და რელიგიურ წრეებში შეშფოთებას იწვევს. მსოფლიოში იკლებს რელიგიურობა და ზოგადად ღმერთისადმი ინტერესი [1]. დღესდღეობით მსოფლიოში ჭარბობს ეკლექტურიდამოკიდებულება, რომელიც კიდევ უფრო დახვეწილ ფორმებს ატარებს(დახვეწილად ლავირებს), ვიდრე ანტიკური ეკლექტურობა. ანტიკურ ხანაშიეკლექტური მიმართულება (როდესაც ის სინკრეტიზმს, ანუ საპირისპიროსისტემების უპრინციპო და არამეთოდურ აღრევას უახლოვდებოდა) ფილოსოფიური შემოქმედების დაცემას ანიშნებდა და ისტორიაში თავს იჩენდამაშინ, როდესაც ადამიანთა ცნობიერებაში ცნობილი პრინციპი ძალას დაგაბატონებულ მდგომარეობას კარგავდა. დღესდღეობით კი ეკლექტური მიმდინარეობა არის სხვადასხვა შეხედულებების, იდეების, აზრების სრულიაღრევა, რასაც, ხშირად, აგნოსტიციზმი მოსდევს. პარადიგმული მეთოდისთანახმად, დასავლური ფილოსოფიის მიმდინარეობათა უმეტესობა „ახალდრომდე“ პრემოდერნის პარადიგმაში შედის. დასავლური ფილოსოფია, დეკარტითა და ბეკონით დაწყებული და XX საუკუნის შუა ხანით დამთავრებული, უმეტესად, მოდერნის პარადიგმას განეკუთვნება. ეგზისტენციალიზმის შემდეგ, რომელიც ორი პარადიგმის დამაკავშირებელი „ხიდი“ გახდა, იწყება პოსტმოდერნი.

Read more »

თეიმურაზ ბუაძე

 ( სტატია ჟურნალიდან “გული გონიერი”) 

„გული გონიერის“ ამჟამინდელი ნომერი რელიგიის სხვადასხვა ასპექტს ეხება. ადამიანი თვით ყველაზე უფრო ღრმა, შინაგან რელიგიურ განცდებს, რელიგიური ფასეულობებისადმი მისწრაფებას, სულიერ თავისუფლებას, ზნეობრივ პრინციპებს და ა. შ. სხვა ადამიანებთან მიმართებით, და აქედან გამომდინარე, სოციალური ყოფის კონტექსტში ავლენს. შეუძლებელია ეს ასე არ იყოს, რადგან ადამიანი თავისი ბუნებით სოციალური არსებაა, ჩვენი პიროვნული თვითცნობიერება, განვითარება, მსოფლმხედველობრივი ორიენტირების ჩამოყალიბება  სოციალურ გარემოში მიმდინარეობს, სოციალური ყოფა სძენს  შინაარსს  ფუნდამენტურ ცნებებს, რომლებიც ჩვენს რელიგიურ, ინტელექტუალურ და ზნეობრივ ცხოვრებას განსაზღვრავს.

Read more »

უკრაინის ეკლესიის ავტოკეფალიის მინიჭების მზადების პროცესი უკვე პრაქტიკულ დონეზეა. ამან რუსეთის მართლმადიდებელი და უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის (მოსკოვის საპატრიარქო) წარმომადგენლებში ბევრი უარყოფითი ემოცია გამოიწვია, მათ (ეკლესიებმა, ნ.ბ.), მსოფლიო საპატრიარქო და პატრიარქი ბართლომეოსი «პაპიზმის ერესში» და სხვა ადგილობრივი მართლამადიდებელი ეკლესიის შიდა საქმეებში ჩარევაში დაადანაშაულეს, ამის გამო ახალი, შიდა მართლმადიდებლური სქიზმაც  მწიფდება. მსგავსი აგრესიული ბრალდებები არ შეიძლება დედაეკლესიისაგან, მსოფლიო საპატრიარქოსაგან, უპასუხოდ დარჩეს. «ცერკვარიუმი»  (Cerkvarium)    მადლობას უხდის ტელმესუს არქიეპისკოპოს იობს (გეჩა), იმ მწვავე საკითხების განმარტებისათვის, რომელიც მორწმუნე მართლამადიდებელებს აშფოთებს.

მეუფე, მოსკოვის საპატრიარქო მიიჩნევს, რომ ავტოკეფალიის მოთხოვნა მხოლოდ ეკლესიის კანონიკური პრეროგატივაა და ყველაფერი  დანარჩენი  “სქიზმის ლეგალიზაციაა”, მაგრამ ეკლესიათა ყველა ბოლო ავტოკეფალია კონსტანტინოპოლისგანაა მიღებული, რაც ძალინ რთული და მტკივნეული პროცესი იყო. არსებობს კი რამე აღიარებული კანონები ავტოკეფალიისათვის, ვინ ვის უნდა მიმართოს, როგორ და როდის?  ამ ყველაფრის გათვალისწინებით, საკითხზე ყველაზე დიდი გამოცდილება კონსტანტინოპოლშია.

თუ მართლმადიდებელი ეკლესიის ისტორიას შეისწავლით ტექსტებისა დადოკუმენტების მიხედვით და არა  მითებისა და ყალბი ისტორიოგრაფიის შექმნით, აშკარა იქნება, რომ აბსოლუტურად ყველა თანამედროვე ავტოკეფალია მსოფლიო საპატრიარქოს მიერაა გამოცხადებული. მაშინაც კი, თუ ავიღებთ რუსეთში მართლმადიდელური ეკლესიის ისტორიას, ვნახავთ რომ მათი ავტოკეფალიურობა 1448 წელსაა თვითგამოცხადებული, როდესაც მოსკოვმა მიტროპოლიტი იონა დამოუკიდებლად, კონსტანტინოპოლის საპატრიარქოს თანხმობის გარეშე აირჩია.

Read more »

ავტორი: თეიმურაზ ბუაძე

ორი ტიპის სეკულარიზმი

 სიტყვა „სეკულარიზმს“, ძალიან იშვიათი გამონაკლისის გარდა, დასავლეთ ევროპულ ე. წ. განმანათლებლობის ეპოქას უკავშირებენ, ამიტომ რელიგიურად განწყობილი ადამიანების დიდი უმრავლესობა მას ნეგატიურ კონტექსტში მოიხსენიებს, ფიქრობენ რა, რომ სეკულარიზმის ყველა მომხრის (ისევე როგორც ფრანგული განმანათლებლების) სურვილია ჩვენი სოციალური ცხოვრება განთავისუფლდეს რელიგიის ყველანაირი, თვით მორალური, გავლენისგან და რწმენამ მთლიანად დაკარგოს მნიშვნელობა და ავტორიტეტი სეკულარიზირებულ საზოგადოებაში მსოფლმხედველობრივი, მორალური და კულტურული თვალსაზრისით.

Read more »

პროტოპრესვიტერი ალექსანდრე შნემანი

1976 წლის 12 ოქტომბერი, სამშაბათი

«ცრუ რელიგიის» დასაწყისი სიხარულის უუნარობაა, უფრო სწორად, მასზე უარის თქმაა. სხვათა შორის, სიხარული იმიტომაა აბსოლუტურად მნიშვნელოვანი, რომ ის ღვთის მყოფობის შეგრძნების უეჭველი ნაყოფია. შეუძლებელია იცოდე, რომ ღმერთი არსებობს და არ გიხაროდეს. მხოლოდ მასთან მიმართებაშია სწორი, ჭეშმარიტი, ნაყოფიერი ღვთის შიშიც, სინანულიც და სიმდაბლეც. ამის გარეშე ყოველგვარი სიხარული იოლად გადაიქცევა «დემონურად» და დამახინჯებულად ყველაზე რელიგიური გამოცდილების სიღრმეში. შიშის რელიგია; ცრუ სიმდაბლის რელიგია; დანაშაულის რელიგია: ეს ყოველივე საცდურები და «ხიბლია». მაგრამ რაოდენ ძლიერია ის არა მხოლოდ ერში, არამედ ეკლესიის შიგნითაც… და რატომღაც «რელიგიური» ადამიანების სიხარული მუდამ საეჭვოა. პირველი, მთავარი წყარო ყოველივესი: «იხაროს სულმან ჩემმან უფალში…»

Read more »